Zona için erken teşhis ve etkili tedavi, bu enfeksiyonun yönetilmesine yardımcı olabilir. Bir tahmine göre, ABD'de her üç kişiden biri hayatında en az bir kez zona geliştirebilir ve teşhis edilen yaklaşık bir milyon vaka vardır. Suçiçeği geçmişiniz varsa ve inatçı kızarıklıklar veya kabarcıklar gözlemliyorsanız, zona olma ihtimaliniz yüksek olduğundan test yaptırmanız önerilir. Bu konuda daha fazla bilgi edinmek için okumaya devam edin. Peki, zona nedir, zona nasıl geçer? Zona belirtileri nelerdir? Zona nasıl önlenir? Zona için evde doğal evde tedavi yöntemleri…
Zona nedir?
Zona, varicella-zoster virüsünün neden olduğu bir enfeksiyondur. Tıbbi olarak herpes zoster olarak adlandırılır. Bu enfeksiyon, su çiçeği hastalığına neden olan aynı virüsün sonucudur. Zona vücudun herhangi bir yerinde ağrılı döküntülere neden olabilir. Bununla birlikte, çoğu zaman, vücudunuzun bir tarafını, tipik olarak boynunuzda, yüzünüzde veya gövdenizde saran tek bir kabarcık şeridi gibi görünür. Zona, yanma hissi ile birlikte ağrıya neden olan kırmızı bir deri döküntüsü ile karakterizedir. Daha önce su çiçeği geçirmiş kişilerde virüs, omuriliği ve beyni çevreleyen sinir dokularında hareketsiz kalmaya devam eder. Uzun yıllar sonra, bu aktif olmayan virüs zona şeklinde yeniden aktif hale gelebilir. Zona yaşamı tehdit eden bir durum olmasa da oldukça acı verici olabilir. Bununla birlikte, erken tedavi komplikasyon riskini azaltır ve aşı yaptırmak, enfeksiyon geliştirme riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Mevcut zona aşısı, 50 yaş ve üzerindekiler için onaylanmıştır. Ancak aşının zona gelişme riskinin en yüksek olduğu 60 yaşında yapılması önerilir.
Zona belirtileri ve aşamaları
Zona, her aşamadaki ilerlemeye ve değişen semptomlara göre üç aşamada sınıflandırılabilir.
1.aşama – prodromal aşama
Prodromal faz olarak da adlandırılan ilk aşama, genellikle aşağıdaki gibi semptomlarla karakterize edilir:
Baş ağrısı
Vücudun bir tarafında veya vücudun her yerinde küçük lekeler halinde ağrı ve yanma hissi
Halsizlik veya rahatsızlık
Fotofobi
2.aşama – akut aşama
İkinci aşama veya akut faz, dermatomal döküntü ile karakterizedir.
Döküntü özellikleri şunları içerir:
Kolayca kırılabilen sıvı dolu kabarcıklar
Kırmızı lekeler
Gövdenizin bir tarafını sarma eğiliminde olan bir döküntü
Yüz ve kulaklarda döküntü görünümü
Bu tür döküntülere dayanılmaz kaşıntı, ateş, titreme, baş ağrısı, yorgunluk ve ağrı gibi başka semptomlar da eşlik eder. Bu döküntüler 7-10 gün sürer ve etkilenen bireylerin çoğu 4 haftada iyileşir.
3. Aşama
Zona hastalığının üçüncü aşaması, genellikle etkilenen tüm bireyler tarafından yaşanmaz. Aşağıdaki gibi komplikasyonlarla ilişkilidir:
Gözleri içeren döküntüler
Postherpetik nevralji – Sinir liflerini ve cildi etkileyebilen bir durum
Ramsay Hunt sendromunun belirtileri olabilecek işitme kaybı, bir kulakta şiddetli ağrı, baş dönmesi veya dilinizde tat kaybı
Sonraki bakteriyel enfeksiyonlar
Daha önce de belirttiğimiz gibi zona, suçiçeği hastalığına da neden olan varicella-zoster virüsünden kaynaklanır. Şimdi zona nedenleri ve risk faktörlerine bakalım.
Zona nedenleri ve risk faktörleri
Suçiçeği öyküsü olanlar, zona geliştirme riski altındadır. İlkinden kurtulduğunuzda, sinir sisteminize zaten girmiş olan varicella-zoster virüsü yıllarca orada uykuda kalmaya devam eder.
Sonunda, yeniden aktive olabilir ve sinir yollarınızdan geçerek cildinizin yüzeyine ulaşabilir. Bu zona ile sonuçlanır. Ancak, suçiçeği geçiren tüm bireylerde zona olmaz.
Bazı faktörler, su çiçeği geçirdikten sonra zona geliştirme riskinizi artırma ile ilişkilidir. İçerirler:
Yaş – 50 yaşın üzerindekiler yüksek risk altındadır.
Bağışıklığınızı zayıflatan HIV/AIDS ve kanser gibi belirli tıbbi durumlar da zona olma riskinizi artırabilir.
Kanser tedavisi görmek
Steroidler gibi bazı ilaçlar
Zona olma olasılığını azaltmak için aşıların uygulanması yaygın olarak izlenir. Zona hastalığının tedavisi yoktur, ancak doktorunuz semptomları hafifletmek ve enfeksiyonun süresini kısaltmak için anti-inflamatuar, antiviral, narkotik ve antihistaminik ilaçlar reçete edebilir.
Zona semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilecek bazı doğal ilaçlar da vardır. En iyilerinden bazıları aşağıda tartışılmaktadır.
Zona için evde tedavi yöntemleri
Yulaf ezmesi banyosu
Malzemeler:
1-2 su bardağı yulaf ezmesi
Yapılışı:
Su dolu banyonuza bir veya iki bardak yulaf ezmesi ekleyin.
15-20 dakika banyoda bekletin.
Bunu Ne Sıklıkta Yapmalısınız?
Bunu günde bir kez yapabilirsiniz.
Nasıl iyi gelir?
Yulaf ezmesinin antioksidan ve antienflamatuar özellikleri, etkilenen bölgedeki kaşıntı ve iltihabı yatıştırmaya yardımcı olabilir.
Soğuk/sıcak kompres
Malzemeler:
Soğuk kompres
Yapılışı:
Etkilenen bölgeye soğuk/sıcak kompres uygulayın.
15-20 dakika orada bekletin ve çıkarın.
Paketi çıkardıktan sonra alanı kurulayın.
Kompresörü hemen yıkayın veya atın.
Bunu Ne Sıklıkta Yapmalısınız?
Bunu, kabarcıkların sızması durana kadar günde 1-2 kez yapabilirsiniz.
Nasıl çalışır:
Soğuk kompresler, bir yaralanmanın ardından cildin iltihaplanmasını ve şişmesini azaltmada harika bir iş çıkarır . Bu nedenle, zona ile ilişkili iltihabı hafifletmeye de yardımcı olabilirler. Sıcak kompresler, uçuk semptomlarının tedavisinde etkilidir ( 4 ). Bu nedenle, zona semptomlarının tedavisinde de etkili olabilirler.
Vitaminler
C ve D vitaminleri zona tedavisinde yardımcı olabilir. D vitamini immünomodülatör aktivitelere sahipken, intravenöz C vitamini enfeksiyonla ilişkili ağrı ve diğer semptomların hafifletilmesine yardımcı olabilir. Bu vitaminlerden zengin besinler arasında turunçgiller, yeşil yapraklı sebzeler, peynir, yumurta ve balık bulunur. Bu vitaminler için ek takviyeler almadan önce bir doktora danışmak en iyisidir.
Hindistan cevizi yağı
Malzemeler:
1 yemek kaşığı sızma hindistan cevizi yağı
Pamuk topları
Ne yapmak zorundasın?
Bir pamuk topu kullanarak, etkilenen bölgelere biraz saf hindistancevizi yağı sürün.
Durulamadan önce 20-30 dakika bekletin.
Kullanılmış pamuk topunu atın.
Bunu Ne Sıklıkta Yapmalısınız?
Bunu günde 1-2 kez yapabilirsiniz.
Yapılışı:
Hindistan cevizi yağının anti-inflamatuar ve analjezik özellikleri, zona ile oluşan kaşıntı ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Sarımsak
Malzemeler:
İhtiyacın olacak
4-5 diş sarımsak
Pamuk ped
Yapılışı:
Dört ila beş diş sarımsak alın ve soyun.
Karanfilleri ezin ve karışımı bir pamuk top veya pamuklu ped kullanarak etkilenen bölgeye uygulayın.
Su ile durulamadan önce 15-30 dakika bekletin.
Kullanılmış pamuk toplarını atın.
Bunu Ne Sıklıkta Yapmalısınız?
Bunu günde 1-2 kez yapabilirsiniz.
Nasıl çalışır?
Sarımsak bileşiklerinin antiviral ve anti-inflamatuar yapısı, iltihaplanma ve ağrı semptomlarıyla mücadelede yardımcı olurken aynı zamanda enfeksiyonu tetiklemekten sorumlu virüsle savaşmaya yardımcı olabilir.
Çay ağacı yağı
Malzemeler:
3 damla çay ağacı yağı
1-2 çay kaşığı hindistan cevizi yağı
Pamuk topları
Ne yapmak zorundasın
Bir ila iki çay kaşığı hindistancevizi yağına üç damla çay ağacı yağı ekleyin. İyice karıştırın.
Bir pamuk topu kullanarak karışımı etkilenen bölgeye uygulayın.
20-25 dakika bekletin.
Ilık suyla durulayın.
Kullanılmış pamuk topunu atın.
Bunu Ne Sıklıkta Yapmalısınız?
Bunu günde 1 veya 2 kez yapabilirsiniz.
Nasıl çalışır?
Çay ağacı yağı , zona ile ilişkili kaşıntı ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilecek etkileyici anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. Antiviral doğası, iyileşmenizi hızlandırmaya yardımcı olabilir.
Zona nasıl önlenir?
Hiç hastalığınız olmadıysa, kendinize ve çocuklarınıza suçiçeği aşısı yaptırın. Aşı, herkesin suçiçeği geçirmesini engellemeyebilir, ancak onu alan 10 kişiden 9'unda başarılı olduğu bildirildi.
50-60 yaş grubundaki yetişkinlerin zona aşısı olmaları gerekir.
Zona bulaşıcı olduğundan, enfeksiyonun diğer kişilere yayılmasını önlemek için önlem almanız önemlidir.
İşte yapmanız gerekenler:
Döküntülerinizi/kabarcıklarınızı tamamen kuruyana kadar kapalı tutun.
Hiç su çiçeği geçirmemiş veya bağışıklığı zayıf olan kişilerle temastan kaçının.
Bulaşıkları paylaşmaktan kaçının.
Ellerinizi sık sık yıkayın.
Aşılama, zona hastalığından korunmanın yaygın olarak kabul edilen ve başarılı yollarından biridir. Ancak, alabileceğiniz tüm önlemleri almanıza rağmen enfeksiyon kaparsanız, cesaretiniz kırılmasın. Enfeksiyon vakalarının çoğu hafiftir ve birkaç gün veya hafta içinde hafiflemeye başlar.
