O tarihten itibaren gerçekleşecek ve gerçekleşme ihtimali olan kira artışlarının nasıl olacağına dair belirsizlik kiracıları telaşlandırıyor.
Kirada yüzde 25 zam sınırı gelmişti
2022 yılında kira artışına yönelik yapılan yasal düzenleme 3 ay sonra sona erecek. Getirilen yasal düzenleme, yaklaşık 1 yıl önce yapılan ve 1 yıl süreli olduğu bilinen kiralara yüzde 25 zam sınırıdır. 1 yıl süreli düzenleme olan yüzde 25 zam sınırı 3 ay sona ereceği bilinmekle birlikte kiracıların üzerine de belirsizlik salmaktadır. Ev sahiplerinin bu yasal düzenlemenin sona ermesi sonucunda gösterecekleri tutum merakla beklenirken, kiracıların haklarına ne kadar uyulacağı da bir o kadar merak konusu. Kiralardaki fazla artış sonucu gidilen yasal düzenleme, 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arası geçerli olacağı belirtilmişti. Yeni bir düzenleme olmadığı takdirde 1 Temmuz sonrası sınırlama ortadan kalkacak. 30 Haziran tarihinde 1 Temmuz sözleşmesi yenilenen kiracıların 2 Temmuz tarihinde yasal düzenlemenin ortadan kalkmasıyla yeni sözleşme geçerli sayılmayacak ve ortada oluşan zam farkı fazlasıyla büyük olacak.
Tüm kiracılar zamdan etkilenecek mi?
Düzenlemenin sona ermesiyle zamlara başlanacağı anlamına gelmiyor. Kira artışı bildiği üzere yılda bir kez sözleşme yenileme döneminde yapılabilir. Dolayısıyla bu zamanlama ve ev sahipleriyle alakalı değişken bir durumdur.
Kira artışları hesaplaması neye göre olacak?
1 Temmuz’dan sonra önceki dönemlerde nasıl hesaplanıyorsa ona göre hesaplanmaya devam edecek. Yani Türkiye İstatistik Kurumu Tarafından açıklanacak olan ‘TÜFE 12 ay ortalaması’ baz alınacaktır. Son açıklanan enflasyon değerlerine bakıldığı zaman bu oranın yüzde 71.38 olarak gerçekleştiği bilinmektedir.
Geçmiş dönemdeki kiralar istenemez
1 yıl boyunca yasal düzenleme sayesinde uygulanamayan zam, bundan sonraki süreçte sanki borç gibi düşünülerek istenemez. Çünkü yasal bir düzenlemeyle yaşanan bir 1 yılın amacı gereksiz zammı önlemek için atılan bir adım olmuştur. Sonrasında da geri alınamaz.
Evden çık deme hakkı var mı yok mu?
Ev sahipleri istedikleri zaman kiracıları evden çıkartma gibi bir hakka sahip değillerdir. Ancak kendi yakının veya bizzat kendisinin eve ihtiyacı olması gibi bir durumda evin tahliyesini talep edebilir. İhtiyacı olduğunu belirttikten sonra evi 3 yıl boyunca bir başkasına kiralayamaz. Tarafların anlaşamama ihtimaliyle tahliye davaları 2-2.5 yıl sürebilmektedir.
