Milliyet yazarı Hakan Tartan bu haftaki köşe yazısında yapay zekayı anlatırken bilim insanları önderliğinde yapay zekaların Çukurova’daki tarlalara girdiğini köşesine taşıdı.
Hakan Tartan’ın yazısındaki ilgili bölüm ise şöyle;
“Prof. Halil Karahan önderliğindeki bilim insanları, yanlarına yapay zekayı da alarak Çukurova tarlalarında çalışmaya başladı! Gıda fiyatlarının düşürülmesinde rol oynaması beklenen çalışma sonunda ürün desenine göre su, gübre ve diğer girdilerin optimum kullanım seviyesi belirlenecek. Çalışma diğer bölgelere de yaygınlaştırılabilir.
İklim değişikliği, kuraklık ve gıda güvenliğinin dünyanın en önemli konularından biri haline geldiği şu günlerde, bir grup bilim insanı, Çukurova topraklarında bizzat çalışarak tarımsal üretimin verimliliğinin, kaynakların etkin ve tasarruflu kullanımının formülünü geliştiriyor. TÜBİTAK destekli bu çalışma, su fakiri olmaya doğru koştuğumuz bir süreçte suyun ne kadarının bitki ve ürünlerin su ihtiyacının karşılanmasında kullanıldığını ortaya koyacak. Proje ile artık altın kadar değerli olan ve son dönemlerdeki yüksek fiyat artışlarındaki temel nedenlerden biri olarak gösterilen gübrenin daha etkin kullanımı için de öneriler ve çözüm yolları geliştirilecek.
Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Hidrolik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halil Karahan’ın yürütmekte olduğu “Sürdürülebilir tarımsal üretim ve optimum bitki deseninin belirlenmesine yönelik simülasyon-optimizasyon modeli geliştirilmesi ve Aşağı Seyhan havzasına uygulanması” isimli projenin arazi çalışmaları başladı.
Prof. Karahan, proje sahasında ekibi oluşturan Prof. Dr. Mahmut Çetin, Dr. Öğr. Üyesi Müge Erkan Can ve Dr. Öğr. Üyesi Ufuk Gültekin, gençler ve çiftçilerle buluştu.
Enerji ve su seviyeleri için limnigraflar (seviye ölçerler) yerleştirildi, sistemin kalibrasyonu yapıldı. Böylece sulamada kullanılan su miktarları gerçek değerleriyle ölçülebilir ve izlenebilir hale getirilmiş oldu. Ayrıca meteorolojik verilerin ölçümü ve depolanması için proje sahasında bir meteoroloji istasyonu kuruldu.
Projenin ilgi çekici bir boyutu da birinci ürün olarak sahada hangi parselde hangi ürünün ekili olduğu yerinde belirlenerek coğrafi bilgi sistemi üzerinde hazırlanan dijital haritalara işlendi. Böylece uydu görüntülerinden elde edilecek mevcut bitki deseninin doğrulanması yapılacak ve bu işlemin etkinliği gösterildikten sonra uydu görüntüleri kullanılmak suretiyle bitki deseni belirlenmiş olacak. İşte size yapay zekanın gücü!
Tüm bu çalışmaların sonucunda sahadaki mevcut su kullanımının, ürün cinsine ve kullanılan sulama sistemine göre analizi yapılmak suretiyle mevcut su kullanımının verimliliği irdelenmiş, damlama ve vahşi sulama sistemlerinin karşılaştırılması ve ürün cinsine göre tüketilen su miktarları gerçek veriler üzerinden elde edilmiş olacak.
Sonuçta mevcut hidrolojik, meteorolojik ve ekonomik koşullarda çiftçilerin gelirlerini maksimum yapacak bitki desenleri belirlenecek.
Geliştirilen modelin olası iklim değişikliği senaryoları altında çalıştırılması suretiyle geleceğe yönelik projeksiyonlar ortaya konulacak. Buna göre iklim koşullarına ve su potansiyeline en uygun bitki deseni belirlenmek suretiyle sürdürülebilir bir tarımsal üretim sağlanmasına katkı sağlanacak."
