Brassicae lahana familyasından 20'ye yakın çiçekli bitki türünü içeren Aubrieta cinsinin bitkisi, Bolu ili Yedigöller Milli Parkı içindeki Gurbetkayası'nda keşfedildi. Bitkinin tanımlanmasına yardımcı olan araştırmacılar, akıl hocaları ve ABD'li bir bilim insanı olan "Aubrieta necmi-aksoyi Tunçkol, N. Özkan ve Al-Shehbaz’ın" anısına bitkiye onun adını verdi. Yeni keşfedilen bitkiyle ilgili ayrıntılar, uluslararası botanik dergisi Phytotaxa'da yayınlandı.
Bartın Üniversitesi'nden Dr. Bilge Tunçkol çarşamba günü gazetecilere verdiği röportajda, hem Bartın Üniversitesi'ndeki hem de araştırmacı arkadaşı Neval Güneş Özkan'ın çalıştığı Düzce Üniversitesi'ndeki laboratuvarlarda örnekleri incelediklerini ve bunun yeni bir takson, bir veya iki grup olduğunu tespit ettiklerini belirtti.
"Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Missouri Botanik Bahçesi'nden profesör İhsan al-Shehbaz ile iş birliği yaptık ve bunun yeni bir endemik tür olduğunu doğruladık" dedi. Tunçkol, bitkinin adını öncelikle kendisinin ve Neval Güneş Özkan'ın doktora hocalığını yapan botanik uzmanı Necmi Aksoy'dan aldığını kaydetti.
Tunçkol, iki yıl önce Bartın'da keşfettiği bir diğer endemik bitkiye benzer şekilde, göz alıcı renkli çiçekleri ile bitkinin kayalık habitatlarda yer örtücü olarak kullanılma potansiyeline sahip olduğunu söyledi. Bazalitik ve kalker özellikleri taşıyan çok sınırlı bir alanda büyüdüğünü belirtti.
Araştırmacılar, ekoturizm ve ormancılık faaliyetlerinin bitki üzerindeki potansiyel etkisi nedeniyle, tehdit altındaki türler için Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) tarafından belirlenen bir dizi kriterin "kritik tehlike altında" kategorisine dahil edilmesini tavsiye etti.
İklim krizi ve biyo-kaçakçılık
Türkiye, zengin bir flora ve fauna yelpazesine ev sahipliği yapan ulusal topraklarında yaban hayatını koruma çabalarını geçen yıl yeniden canlandırdı. Nesli tükenmekte olan ya da yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan 100'e yakın tür ile nesli tükendiği düşünülen çeşitli hayvan ve bitkiler ülke genelinde koruma altına alındı. Resmi rakamlar, Türkiye'nin 13.409 bitki ve hayvan türüne ev sahipliği yaptığını gösteriyor.
İklim krizi, değişen sıcaklıkların hayvanları göç etmeye zorladığı ve yeni, elverişsiz koşullara uyum sağlamak için mücadele eden bitkileri etkilediği için ekosistemi bozma tehdidinde bulunuyor. Artan nüfusun bir sonucu olarak, kentsel gelişim, habitatları insanlar tarafından işgal edilen yaban hayatı için de bir zorluk teşkil ediyor.
Son yıllarda, zamanla artan uluslararası biyo-kaçakçılık, hem bitkileri hem de hayvanları hedef alan, çeşitli endüstrilerde kullanılan değerli bitki ve hayvanları avlayan kaçakçılar ile türlerin sıkıntılarına eklendi. Küresel ısınmanın yansımaları üzerine çökse de, Türkiye'nin Akdeniz'den Karadeniz'e kadar uzanan zengin iklimi, farklı türler için hala elverişli durumda.
