TÜİK geçtiğimiz gün yurt içi piyasaların merakla beklediği TÜFE ve ÜFE oranlarını açıkladı. Açıklamanın ardından gözler memur maaşlarına yapılacak zam oranına çevrildi. Dolayısı ile yapılan açıklamanın detayları merak konusu oldu.
TÜİK’ ten TÜFE ve ÜFE Açıklaması Geldi!
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Eylül 2023 tarihli verilere baktığımız zaman “Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık %61,53, aylık %4,75 oldu. TÜFE'deki (2003=100) değişim 2023 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %4,75, bir önceki yılın Aralık ayına göre %49,86, bir önceki yılın aynı ayına göre %61,53 ve on iki aylık ortalamalara göre %55,30 olarak gerçekleşti” olduğunu görüyoruz.
Açıklanan veriler ışığında Eylül 2023 tarihli TÜFE değişim oranlarına baktığımız zaman bir önceki aya göre değişim oranı Eylül 2023’ te %4,75 Eylül 2022 tarihinde %3,08 ve Eylül 2021’de %1,25 oranında olduğunu görüyoruz. Bir önceki senenin Aralık ayına göre değişim oranı Eylül 2023’ te %49,86, Eylül 2022’ de %52,40 oranında ve Eylül 2021’ de %13,04 oranındadır. Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranları Eylül 2023’ te %61,53, Eylül 2022 tarihinde %83,45 ve Eylül 2021’de %19,85 şeklindedir. On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı Eylül 2023’ te %55,30, Eylül 2022’de %59,91 ve Eylül 2021 tarihinde %16,42 oranında olduğunu görüyoruz.
Memur Zammı Eridi! Ocak Ayında Memurlar Ne Kadar Zam Alacak?
Açıklanan verilerin devamında “Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup %20,16 ile konut oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise %92,48 ile lokanta ve oteller oldu” bilgileri yer aldı.
Eylül 2023 tarihli TÜFE ana harcama gruplarına göre yıllık değişim oranları “Ana harcama grupları itibarıyla 2023 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup %2,59 ile giyim ve ayakkabı oldu. Buna karşılık, 2023 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise %30,27 ile eğitim oldu” şeklindedir.
TÜİK’in açıklamış olduğu verilerde “Endekste kapsanan 143 temel başlıktan (Amaca Göre Bireysel Tüketim Sınıflaması-COICOP 5'li Düzey) 2023 yılı Eylül ayı itibarıyla, 11 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 4 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 128 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti. Özel kapsamlı TÜFE göstergesi (B) yıllık %67,22, aylık %5,06 oldu. İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, 2023 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %5,06, bir önceki yılın Aralık ayına göre %54,66, bir önceki yılın aynı ayına göre %67,22 ve on iki aylık ortalamalara göre %57,75 olarak gerçekleşti” bilgileri bulunmaktadır.
Eylül 2023 tarihli Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ – ÜFE) verilerine baktığımız zaman “Yİ-ÜFE yıllık %47,44, aylık %3,40 arttı. Yİ-ÜFE (2003=100) 2023 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %3,40, bir önceki yılın Aralık ayına göre %36,06, bir önceki yılın aynı ayına göre %47,44 ve on iki aylık ortalamalara göre %65,55 artış gösterdi” olduğunu görüyoruz.
TÜİK’in açıklamış olduğu verilerin devamında “Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında %69,43 artış, imalatta %55,05 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %17,08 azalış, ve su temininde %68,36 artış olarak gerçekleşti. Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında %45,79, dayanıklı tüketim malında %61,94, dayanıksız tüketim malında %67,98, enerjide %13,41 ve sermaye malında %65,83 artış olarak gerçekleşti. Sanayinin dört sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında %5,97, imalatta %3,07, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %5,47 ve su temininde %13,72 artış olarak gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında %1,92, dayanıklı tüketim malında %3,73, dayanıksız tüketim malında %4,80, enerjide %6,12 ve sermaye malında %2,96 artış olarak gerçekleşti” bilgileri bulunmaktadır.
Verilerin devamı “yıllık azalış gösteren tek alt sektör %17,08 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme oldu. Buna karşılık temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları %96,61, diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri %93,27, tütün ürünleri %81,06 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu. Aylık en yüksek azalış; %0,21 ile basım ve kayıt hizmetleri, %0,10 ile ana metaller alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık tütün ürünleri %42,46, su ve suyun arıtılması ve dağıtılması %13,72, ham petrol ve doğal gaz %8,95 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu” şeklindedir.
TÜİK’ in bu verileri karşısında son üç ayda çıkan enflasyon ile memurların aldığı zammı erittiğini ifade edebiliriz. Bu bağlamda açıklanan enflasyon verileri ile daha şimdiden enflasyon farkı %18.04 oranında gerçekleşti. Öte taraftan toplu sözleşme gereği memurlar Ocak 2024 tarihinde %15 oranında zam alacaktır.
