Sosyal medyada en çok ilgi gören içerikler arasında çocuk videoları bulunuyor. Bu durum, çocukların kendi rızaları dışında, ebeveynlerince çekilen görüntülerin paylaşılmasının etik olup olmadığı tartışmalarını gündeme getirdi. Fransa'da yeni bir yasa tasarısı, ebeveynlerin çocuklarının görüntülerini paylaşmasını kısıtlamaya hazırlanıyor.
Fransa'da hazırlanan yeni bir yasa tasarısı, anne ve babaların çocuklarının görüntülerini sosyal medyada paylaşmasını engellemeyi hedefliyor. Tasarının hazırlanmasında öncü kampanya gruplarından olan Ebeveynlik ve Dijital Eğitim Gözlemevi isimli kuruluşun direktörü Thomas Rohmer, çocuklarının görüntülerini paylaşan ebeveynlerin eylemlerini 'çevrimiçi istismar’ olarak tanımladı. Rohmer, "Çocuklara tokat atma ve diğer küçük düşürücü eylemlere karşı verilen mücadele başarılı bir şekilde yürütülürken, söz konusu bu uygulamalar dijital şiddete varan bir boyuta ulaştı" şeklinde açıklamalarda bulundu.
Gözlemevi kuruluşu tarafından yürütülen bir araştırmada, Fransa'daki her iki ebeveynden birinin Instagram ve TikTok'ta beğeni toplamak için çocuklarının görüntülerini paylaştığı, görüntüleri paylaşılan çocukların en az yüzde 90'ının 5 yaşından küçük olduğu ortaya konuldu. Ankete göre Fransa'daki ortalama bir çocuğun 13 yaşına gelene kadar en az bin 300 adet görüntüsü sosyal medyada paylaşılmış oluyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un liderliğindeki Rönesans Partisi üyesi Milletvekili Bruna Studer, yasa tasarısını, 'küçük çocukların sürekli olarak insanların gözleri önüne itilmesiyle ilgili endişelere' ve çocukların eğlence ve 'beğeni' amacıyla aşağılanmasına bir çözüm olarak masaya koyduklarını belirtti.
Söz konusu 'endişeler', son zamanlarda 'peynir challenge'ı diye bilinen bir sosyal medya akımı ile yeniden gündeme geldi. Bu akıma katılan ebeveynler, çocuklarının yüzüne bir peynir dilimi atarak çocuğun buna verdiği tepkiye dair görüntüleri sosyal medyada paylaşıyor.
Studer yasa tasarısında ayrıca, çocukların cinsel istismarına yönelik internet sayfalarında yer alan fotoğrafların yarısından fazlasının bizzat çocukların ebeveynlerince sosyal medyada paylaşılan görüntülerden oluştuğunu açıkladı. Bahsedilen görüntüler arasında, 'çıplak bebek ve spor kıyafet içerisindeki küçük kız çocuklarına' dair fotoğraflara dikkat çekildi.
Fransa Çocuk İşlerinden Sorumlu Bakan Charlotte Caubel, yasa tasarısını desteklediğini şu ifadelerle dile getirdi:
"Ebeveynlerin çocuklarının resimleri üzerindeki haklarını kullanmalarını, bu hakkı ciddi şekilde suistimal etmeleri halinde askıya alabiliriz. Bu durum çocukların görüntülerini para kazanmak veya kendi görüntülerini popülerleştirmek için kullananlar için geçerli olacak."
Tasarının bu hafta meclis gündemine alınacağı düşünülüyor. Yasanın kabul edilmesi durumunda aile mahkemeleri ebeveynlerin çocuklarının görüntüleri üzerindeki haklarını kaldırma yetkisine sahip olacak. Bu durumda çocuğun 'yaşına ve olgunluk derecesine bağlı olarak' kendi görüntülerini internet üzerinde paylaşma kararına da dahil edilmesi gerekecek.
