Sağlıklı bir insan vücudunda ter bezleri normal yollarla çalışırken, aşırı terleme olayı çoğu zaman altta yatan hastalıklara bağlı gelişirken, kısmi olarak herhangi bir hastalık olmadan da yaşanabilen bir durumdur.
AŞIRI TERLEME NEDİR?
Aşırı terleme, insanın fizyolojik ihtiyaçları karşılanırken ter bezlerinin bu ihtiyacın üzerinde çalışması ile karşı karşıya kalınan bir durumdur. Aşırı terleme kendi içinde iki şekilde sınıflandırılır. Primer bölgesel hiperhidrozis adı verilen terleme çeşidinde herhangi bir sağlık sorunu olmayıp sağlıklı bireylerde görülmesidir. Primer bölgesel hiperhidrozis olarak bilinen terleme türünde altta yatan nedenin tam olarak bilinmediği gibi çoğu hastalarda aile geçmişinde bulunmaktadır. Birinci derece akrabalık bağı bulunan kişilerde daha sık görülmektedir. Sekonder hiperhidrozis adıyla bilinen aşırı terleme ise altta yatan hastalıklara bağlı olarak gerçekleşen terleme türüdür. Sekonder hiperhidrozis denilen aşırı terlemenin altında yatan hastalıklardan bazıları; tiroid, alkol alımı, diyabet, menopoz, obezitedir.
AŞIRI TERLEME BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hastalıkların çoğunu belirtilerin ortaya çıkmasıyla teşhis edilir. Aşırı terlemeninde bazı belirtiler vardır. Bu belirtiler kendi içinde iki tipi bulunan aşırı terlemeye göre farklılık göstermektedir.
- Primer Bölgesel Hiperhidrozis tipi aşırı terlemede belirtiler farklı yollarla ortaya çıkmaktadır. Genellikle eller, koltuk altı gibi bazı bölgelerin terlemesi en önemli belirti olarak bilinir. Bununla birlikte yüz ve ayaklarda da terleme görülebilir. Sekonder tipi terlemeye göre aşırı terlemenin en önemli belirtisi vücudun geneli terler.
- Primer tipi aşırı terlemede uykuda terleme olmamaktadır fakat Sekonder tipi aşırı terleme türünde gece terlemeleri daha fazla olmaktadır.
- Hasta şikâyetleri arasında yaş gruplarına göre farlılıklar görülebilmektedir. Daha düşük yaşlarda klavye kullanımının kısıtlanması, yazı yazarken kağıdın ıslanması, enstrüman kullanımında ellerin kayması gibi belirtiler görülmektedir.
- Aşırı terleme sebebiyle günlük yaşamın etkilenmesi, şikayetlerin haftada en az bir kere oluşması aşırı terlemenin belirtilerinden kabul edilmektedir.
- El içlerini kuruladıktan sonra tekrar terleme yaşanabilmektedir. Aşırı terleme ileri derecedeyse avuç içlerinde oluşan terlemelerde yağmur taneciği gibi terleme görülebilmektedir.
AŞIRI TERLEME TEŞHİSİ NASIL YAPILIR?
Aşırı terlemeyi teşhis etmek için herhangi bir tahlil, radyolojik görüntüleme vb. kullanılmamaktadır. Bu teşhisi koyarken hastanın hikayesi ve fiziki muayene ile bakılmaktadır.
Sekonder hiperhidrozis tipi aşırı terlemede teşhis konulurken, altta yatan hastalığın tanısı konulabilmesi için kan tahlili gibi yöntemlere başvurulmaktadır. Altta yatan sebepler tedavi edildikten sonra aşırı terleme teşhisi netleşebilir.
AŞIRI TERLEME (HİPERHİDROZİS) TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Sekonder hiperhidrozis aşırı terleme tedavisi için altta yatan diyabet, tiroid gibi terlemeye sebep olan hastalık tedavi edilir.
Primer bölgesel hiperhidrozis tedavisi için insanlar birçok yöntem denemektedir. Bahsi geçen tedavi yöntemlerinin avantaj ve dezavantajları bulunmaktadır.
Krem ve deodorant: Aşırı terleme sorunuyla karşı karşıya kalan insanlar ilk olarak krem, deodorant, parfüm gibi basit uygulama yöntemlerine yönelir. Kremler ve deodorantlar ter gözeneklerini geçici olarak tıkayıp terlemeyi geciktirmektedir. Alınan bu önlem hafif aşırı terleme hastalarında kısa süreli çözüm olmaktadır. Orta ve ileri dereceli aşırı terleme yaşayan kişiler için bu önlemler çare olmamaktadır.
Botoks tedavisi: Estetik alanında sıklıkla kullanılan botoks, aşırı terleyen bölgeye enjekte edilip, terlemeye sebep olan reseptörlerin bloke edilmesiyle aşırı terlemenin önüne geçilmiş olmaktadır. El bölgesinde 3 ay, koltukaltında 6 ay gibi bir süre ile etkili olabilmektedir. Bu uygulama uzun ömürlü bir işlem olmadığından belirli aralıklarla yaptırmak gerekmektedir.
Ameliyat: Aşırı terleme tedavileri arasında ameliyat olmak kesin ve kalıcı bir yöntemdir. Ameliyat kapalı yöntemle yapıldığı zaman çok kısa sürmektedir. El ve koltukaltı bölgelerine ameliyat uygulandıktan sonra terleme bel, karın ve sırt bölgelerinde başlayabilmektedir. Bu tepkinin gerçekleşme oranı çok düşük olmaktadır.
